Đặc điểm của hệ thống cảng biển Việt Nam
– Đặc điểm về môi trường
- Việc xây dựng cảng biển mang đặc điểm của kỹ thuật xây dựng nói chung và chuyên ngành cảng biển nói riêng.
- Việc đầu tư vào cảng biển nói chung chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thiên nhiên. Bởi nhiều yếu tố tác động vào như mưa, nắng, bão, lụt,…Vì vị trí địa lý của cảng rất đặc biệt nên đây được xem là điểm riêng của ngành xây dựng cảng biển. Cảng biển là nơi tiếp xúc trực tiếp giữa đất liền và vùng nước nên cần phải thận trọng trong quá trình thi công cảng biển.
- Những yếu tố do môi trường tác động vào có thể ảnh hưởng đến thời gian hoàn thành dự án. Cũng như làm gia tăng 1 số chi phí phát sinh liên quan đến việc thi công. Ví dụ như: chi phí nạo vét, sửa chữa và làm mới,…
- Thời gian hoạt động xây dựng các dự án đầu tư cảng biển tương đối dài nếu không kể đến tác động của môi trường. Trung bình mỗi năm, dự án xây dựng cảng biển phải tạm ngừng hoạt động từ 1 – 3 tháng do bị ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa, bão lụt và sóng lớn. Nên các nhà đầu tư thường phải bắt tay ngay vào việc nghiên cứu dự án cảng biển những bước đầu thành lập dự án để tránh bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh tác động.
– Đặc điểm về kinh tế – xã hội
- Để dự án về cảng biển được hoàn thành tốt cũng như tiến độ không bị quá trễ thì nguồn vốn phải thực sự tốt. Vốn đầu tư được huy động từ nhiều nguồn như: ODA, tín dụng ưu đãi hay ngân sách,…
- Nguồn thu chủ yếu của cảng biển là giá của tàu thuyền khi ra vào cảng. Tuy nhiên con số này có thể sai vì đây là dự báo động.
Những chức năng cơ bản của cảng biển
- Cung cấp dịch vụ hỗ trợ tàu thuyền đến, rời cảng.
- Cung cấp phương tiện, thiết bị và nhân lực cần thiết cho tàu thuyền neo đậu, bốc dỡ hàng hóa, đón trả hành khách.
- Cung cấp dịch vụ vận chuyển, bốc dỡ, lưu kho bãi và bảo quản hàng hóa trong cảng.
- Đầu mối kết nối hệ thống giao thông ngoài cảng biển.
- Là nơi để tàu thuyền trú ẩn, sửa chữa, bảo dưỡng hoặc thực hiện những dịch vụ cần thiết trong trường hợp khẩn cấp.
- Cung cấp các dịch vụ khác cho tàu thuyền, người và hàng hóa
Nhiệm vụ cơ bản của cảng biển
Các cảng biển ở Việt Nam có nhiệm vụ và quyền hạn như sau:
- Xây dựng qui hoạch, kế hoạch phát triển cảng biển trong phạm vi trách nhiệm.
- Phối hợp hoạt động của các tổ chức, cơ quan thực hiện chức năng quản lí Nhà nước chuyên ngành tại cảng biển.
- Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các qui định của pháp luật về đảm bảo an toàn cảng và luồng ra, vào cảng.
- Phối hợp với các cơ quan hữu quan thực hiện các hoạt động tìm kiếm, cứu nạn hoặc xử lí sự cố ô nhiễm môi trường.
- Cấp giấy phép cho tàu ra, vào cảng và thực hiện các yêu cầu về bắt giữ, tạm giữ hàng hải.
- Yêu cầu các cá nhân, cơ quan hữu quan cung cấp các thông tin, tài liệu để thực hiện chức năng quản lí Nhà nước của cảng.

